Na osnovu člana 4. stav 2. Zakona o državnim službenicima („Službeni glasnik RS”, br. 79/05, 81/05 – ispravka, 83/05 – ispravka, 64/07, 67/07 – ispravka, 116/08, 104/09 i 99/14), a u vezi sa članom 242. i članom 245. stav 1. Zakona o radu („Službeni glasnik RS”, br. 24/05, 61/05, 54/09, 32/13 i 75/14), Vlada i reprezentativni sindikati koji su osnovani za teritoriju Republike Srbije – Sindikat uprave Srbije, Sindikat zaposlenih u pravosudnim organima Republike Srbije, Sindikat organizacija pravosudnih organa Srbije (u daljem tekstu: učesnici), zaključuju

POSEBAN KOLEKTIVNI UGOVOR ZA DRŽAVNE ORGANE

Član 1. Ovim kolektivnim ugovorom (u daljem tekstu: Ugovor), u skladu sa Zakonom o radu, posebnim zakonima i podzakonskim aktima, kao i ratifikovanim međunarodnim konvencijama, uređuju se prava, obaveze i odgovornosti iz radnog odnosa u državnim organima, međusobni odnosi učesnika ovog ugovora, postupak izmena i dopuna ovog ugovora i druga pitanja od značaja za zaposlene i poslodavca. Kolektivnim ugovorom utvrđuju se veća prava i povoljniji uslovi rada od prava i uslova koji su utvrđeni zakonom i odredbe o pravima koja nisu utvrđena zakonom, ukoliko zakonom nije određeno drukčije.

Član 2. Zaposleni, u smislu ovog ugovora, jesu državni službenici i nameštenici koji su u radnom odnosu kod poslodavca. Poslodavac državnih službenika i nameštenika, u smislu ovog ugovora, jeste Republika Srbija, a prava i dužnosti poslodavca u ime Republike Srbije vrši rukovodilac državnog organa (u daljem tekstu: rukovodilac).

Član 3. Ugovor se neposredno primenjuje. I RADNI ODNOSI

Član 4. Zaposleni zasniva radni odnos na neodređeno i određeno vreme. Nakon isteka perioda na koji je zaposleni, državni službenik ili nameštenik, zasnovao radni odnos na određeno vreme, ukoliko u narednom periodu od 6 meseci postoji potreba za obavljanjem poslova na radnom mestu na kojem je zaposleni radio i ukoliko je isti uredno ispunjavao svoje radne obaveze, poslodavac je dužan da bez prekida zaposlenog primi u novi radni odnos na određeno vreme. Zaposleni koji je zasnovao radni odnos na određeno vreme ima ista prava kao i zaposleni u radnom odnosu na neodređeno vreme

II. OBRAZOVANjE, STRUČNO OSPOSOBLjAVANjE I USAVRŠAVANjE

Član 5. Za vreme dok se nalazi na stručnom usavršavanju na koje ga uputi rukovodilac zaposleni ostvaruje prava kao da se nalazi na radu.

Član 6. Ako je ugovorom kojim se uređuju prava i dužnosti državnog službenika na izvršilačkom radnom mestu, koji se dodatno obrazuje, utvrđeno da se dodatno obrazovanje sprovodi u cilju stvaranja uslova za popunjavanje upražnjenog radnog mesta, a rukovodilac naknadno odluči da se to radno mesto ne popuni ili ako državni službenik ne bude premešten na to radno mesto – državni službenik nema obavezu da posle uspešno okončanog dodatnog obrazovanja ostane na radu u državnom organu najmanje dvostruko duže vremena od trajanja dodatnog obrazovanja, kao ni obavezu da vrati sve troškove dodatnog obrazovanja. Ukoliko poslodavac promeni akt o sistematizaciji radnih mesta, kojim se promeni potrebna stručna sprema za radno mesto na kojem je do tada radio zaposleni, poslodavac može da plaća školarine zaposlenom za dodatno školovanje, odnosno usavršavanje ili da prizna osposobljenost zaposlenog stečenu radom. Poslodavac može za poslove za čije je obavljanje kao uslov utvrđen najviše četvrti stepen stručne spreme, odnosno srednja stručna sprema, zaključiti ugovor o radu i sa radnikom koji nema sistematizacijom utvrđen stepen stručne spreme, ako je radnik radom osposobljen za obavljanje određenih poslova. Pod sposobnošću stečenom radom iz stava 1. ovog člana smatraju se znanje, veštine i druge sposobnosti koje je radnik bez odgovarajućeg stepena obrazovanja, odnosno stepena stručne spreme, stekao praktičnim radom u trajanju od (pet ili deset godina) na određenim poslovima.

III RADNO VREME 1. Radno vreme

Član 7. Puno radno vreme iznosi 40 časova nedeljno,ako zakonom nije drugačije određeno. Posebnim kolektivnim ugovorom može da se utvrdi radno vreme kraće od 40 časova nedeljno,ali ne kraće od 36 časova nedeljno. Zaposleni iz stava 2. Ovog člana ostvaruje sva prava iz radnog odnosa kao da radi sa punim radnim vremenom. 2. Raspored radnog vremena zaposlenog

Član 8. Poslodavac utvrđuje raspored radnog vremena zaposlenog za period od četiri nedelje(mesec dana). Raspored radnog vremena zaposlenogo se objavljuje najmanje deset dana pre primene. Izuzetno od stava 1. i 2. ovog člana raspored radnog vremena zaposlenog može biti promenjen u slučajevima koji se ne mogu unapred predvideti Neposredni rukovodilac mora zaposlenog da obavesti o promeni njegovog rasporeda radnog vremena. Rasporedom radnog vremena ili uvođenjem prekovremenog rada ne može se zaposlenom uskratiti dnevni odmor od najmanje 12 sati neprekidno niti nedeljni odmor od najmanje 24 sata neprekidno. 3. Skraćeno radno vreme

Član 9. Zaposlenima koji rade na naročito teškim,napornim i za zdravlje štetnim poslovima na kojima i pored primene odgovarajućih mera bezbednosti i zaštite života i zdravlja na radu,sredstava i opreme lične zaštite,postoji povećano štetno dejstvo na zdravlje zaposlenog skraćuje se radno vreme srazmerno štetnom dejstvu uslova rada na zdravlje i radnu sposobnost zaposlenog. Član 10. Zaposlenima u Specijalnoj zatvorskoj bolnici koji u skladu sa Aktom o proceni rizika radnih mesta rade na radnim mestima sa povećanim rizikom po zdravlje skraćuje se radno vreme na 36 časova nedeljno. Odluku o skraćenom radnom vremenu u skladu sa Zakonom i ovim ugovorom donosi rukovodilac državnog organa.

IV ODMORI I ODSUSTVA 1. Odmor u toku dnevnog rada

Član 11. Zaposleni koji radi duže od punog radnog vremena,ali ne duže od 12 časova dnevno ima pravo na odmor u toku rada od 60 minuta. Za vreme korišćenja dnevnog odmora zaposleni ima pravo da napušta radno mesto i prostorije državnog organa. Odmor u toku dnevnog rada ne može se koristiti na početku i na kraju radnog vremena. Vreme odmora iz stava 1.i 2.ovog člana uračunava se u radno vreme. 2. Merila za utvrđivanje godišnjeg odmora

Član 12. Dužina godišnjeg odmora zaposlenog utvrđuje se tako što se zakonski minimum od 20 radnih dana uvećava prema sledećim kriterijumima, i to: 1. Po osnovu doprinosa na radu: 1) zaposlenom sa ocenom „naročito se ističe” – za 5 radnih dana, 2) zaposlenom sa ocenom „ističe se” – za 3 radna dana, 3) zaposlenom sa ocenom „dobar” – za 1 radni dan; 2. Po osnovu uslova rada: 1) za rad na radnim mestima sa povećanim rizikom – za 3 radna dana, 2) za redovan rad subotom, nedeljom i noćni rad– za 2 radna dana; 3. Po osnovu ukupnog radnog iskustva: 1) zaposlenom preko 30 godina rada provedenih u radnom odnosu – za 5 radna dana 2)zaposlenom od 25 do 30 godina rada provedenih u radnom odnosu – za 4 radna dana, 3) zaposlenom od 15 do 25 godina rada provedenih u radnom odnosu – za 3 radna dana, 4) zaposlenom od 5 do 15 godina rada provedenih u radnom odnosu – za 2 radna dana, 5) zaposlenom do 5 godina rada provedenih u radnom odnosu – za 1 radni dan; 6. Po osnovu stručne spreme, odnosno složenosti poslova, ovlašćenja i odgovornosti: a) za državne službenike: 1) državnom službeniku sa visokom školskom spremom koji se nalazi na položaju i na izvršilačkom radnom mestu rukovodioca uže unutrašnje jedinice – za 5 radnih dana; 2) državnom službeniku sa visokom školskom spremom koji se nalazi na radnom mestu koje je razvrstano u zvanje višeg savetnika, samostalnog savetnika i savetnika – za 4 radna, 3) državnom službeniku sa visokom školskom spremom koji se nalazi na radnom mestu koje je razvrstano u zvanje mlađeg savetnika i državnom službeniku sa višom školskom spremom koji se nalazi na izvršilačkom radnom mestu rukovodioca uže unutrašnje jedinice – za 3 radna dana, 4) državnom službeniku sa višom školskom spremom i državnom službeniku sa srednjom školskom spremom koji se nalazi na izvršilačkom radnom mestu rukovodioca uže unutrašnje jedinice – za 2 radna dana, 7) državnom službeniku sa srednjom školskom spremom – za 1 radni dan, b) za nameštenike: 1) namešteniku sa visokom školskom spremom koji se nalazi na radnom mestu rukovodioca uže unutrašnje jedinice – za 4 radna dana; 2) namešteniku sa visokom školskom spremom i namešteniku sa višom školskom spremom koji se nalazi na radnom mestu rukovodioca uže unutrašnje jedinice – za 3 radna dana; 3) namešteniku višom školskom spremom, vkv kvalifikacijom i namešteniku sa srednjom školskom spremom koji se nalazi na radnom mestu rukovodioca uže unutrašnje jedinice – za 2 radna dana; 4) namešteniku sa ostalim stepenima školske spreme – za 1 radni dan; 5. Po osnovu invalidnosti – za 5 radnih dana; 6. Po osnovu brige o deci i članovima uže porodice: 1) roditelju, usvojitelju, staratelju ili hranitelju sa jednim maloletnim detetom – za 2 radna dana, a za svako naredno maloletno dete po 1 radni dan, 2) samohranom roditelju sa detetom do 14 godina – za 3 radna dana, s tim što se ovaj broj dana uvećava za po 2 radna dana za svako naredno dete mlađe od 14 godina; 3) zaposlenom koji se stara o članu uže porodice koji je ometen u razvoju, ima teško telesno oštećenje ili bolest usled koje je potpuno ili vrlo slabo pokretan – za 5 radnih dana. Rukovodilac, u svrhu primene merila iz stava 1. tačka 1. ovog člana Ugovora, ocenjuje rad nameštenika. Zaposleni koji radi sa skraćenim radnim vremenom godišnji odmor se dodatno uvećava za 10 radnih dana. Zaposleni sa navršenih 30 godina rada provedenih u radnom odnosu ima pravo na godišnji odmor u trajanju od najmanje 40 radnih dana 3. Naknada štete

Član 13. Ako krivicom poslodavca zaposleni ne iskoristi godišnji odmor, ima pravo na naknadu štete u visini 100% plate koju je ostvario za mesec koji prethodi mesecu u kojem je rukovodilac odlučio da zaposleni zbog potreba rada državnog organa ne može da koristi godišnji odmor za kalendarsku godinu, odnosno u visini plate koju ostvari za mesec u kome se, saglasno zakonu, najkasnije može koristiti godišnji odmor za kalendarsku godinu. Ako krivicom poslodavca zaposleni ne iskoristi drugi deo godišnjeg odmora ima pravo na naknadu štete koja se utvrđuje tako što se iznos utvrđen na način u stavu 1. ovog člana umanjuje za srazmeran broj iskorišćenih dana godišnjeg odmora. Naknada štete iz st. 1. i 2. ovog člana utvrđuje se rešenjem – u roku od 30 dana od podnošenja zahteva. Isplata štete dospeva u roku od 8 dana od dana donošenja rešenja iz stava 3. ovog člana. 4. Plaćeno odsustvo

Član 14. Zaposleni ima pravo na plaćeno odsustvo sa rada u slučaju: 1) porođaja supruge ili usvojenje deteta – 5 radnih dana; 2) porođaja drugog člana uže porodice – 1 radni dan; 3) polaganja stručnog ispita koji je obavezan uslov za rad na radnom mestu na koje je raspoređen – do 7 radnih dana; 4) stupanje u brak – 5 radnih dana; 5) otklanjanja posledica u domaćinstvu zaposlenog izazvanih elementarnim nepogodama, havarijama, požarom ili drugim nepredvidivim razlozima više sile – do 3 radna dana; 6) selidbe – 3 radna dana; 7) polaska deteta zaposlenog u prvi razred osnovne škole – 2 radna dana; 8) ispraćaja detea, odnosno pastorka, usvojenika/cu ili hranjenika/cu u vojsku – 2 radna dana; 9) polaganja ispita u okviru stručnog usavršavanja ili obrazovanja – po 1 radni dan, a najviše do 7 radnih dana u toku kalendarske godine; 10) teže bolesti člana uže porodice – 7 radnih dana; 11) smrti člana uže porodice – 5 radnih dana; 12) svaki slučaj dobrovoljnog dobrovoljnog davanja krvi, računajući i dan davanja krvi – 3 uzastopna dana radna dana; 13) učešća u takmičenju u organizaciji sindikata – do 7 radnih dana; 14) rekreativnog odmora u organizaciji sindikata – do 7 radnih dana; 15) obavljanja volonterskih dužnosti u humanitarnim udruženjima i organizacijama – do 2 radna dana, a najviše 4 radna dana u toku kalendarske godine; 16) učešća na međunarodinim sportskim takmičenjima u svojstvu člana reprezentacije Republike Srbije – za vreme boravka reprezentacije na tom takmičenju, kao i za vreme priprema za to takmičenje, a najduže 45 radnih dana; 17) smrti srodnika – 1 radni dan. Članovima uže porodice u smislu Ugovora,smataju se bračni drug, deca, braća, seste, roditelji,usvojilac,usvojenik i staratelj. Plaćeno odsustvo iz stava 1. ovog člana može se koristiti u toku kalendarske godine – u ukupnom trajanju od 7 radnih dana. Izuzetno, u slučajevima iz stava 1. tač. 1, 3, 4, 5, 10, 11, 12, 14. i 16. ovog člana ukupan broj radnih dana koji se koriste kao plaćeno odsustvo u toku kalendarske godine uvećava se za broj dana koji je utvrđen kao vreme odsustva u svakom od tih slučajeva. Plaćeno odsustvo se odobrava, na pismeni zahtev zaposlenog, pod uslovom da je zaposleni priložio odgovarajuću dokumentaciju (dokaz o postojanju pravnog osnova za korišćenje plaćenog odsustva). 5. Neplaćeno odsustvo

Član 15. Zaposleni ima pravo na neplaćeno odsustvo u kalendarskoj godini, i to: 1) radi školovanja, specijalizacije ili drugog vida stručnog obrazovanja i usavršavanja (magistratura, doktorat) kojem zaposleni pristupa na svoju inicijativu – do 30 radnih dana: 2) radi negovanja obolelog člana uže porodice – do 30 radnih dana; 3) radi obavljanja ličnih poslova – do 7 radnih dana; 4) za slučaj smrti bliskog srodnika po krvnom ili tazbinskom srodstvu – do 5 rad