Mišljenje stručnih službi MUP-a o dopunskom radu zaposlenog koji je suspendovan
Povodom Vašeg obraćanja radi davanja mišljenja u pogledu angažovanja policijskog službenika po osnovu ugovora o delu, ugovora o privremenim i povremenim poslovima ili ugovora o dopunskom radu za vreme trajanja udeljenja po osnovu vođenja disciplinskog postupka, odnosno udaljenja do okončanja krivičnog postupka, obaveštavamo Vas o sledećem: U skladu sa članom 197.Zakona o radu („Sl. glasnik RS“, br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013 i 75/2014) poslodavac može za obavljanje poslova koji su po svojoj prirodi takvi da ne traju duže od 120 radnih dana u kalendarskoj godini da zaključi ugovor o obavljanju privremenih i povremenih poslova SA NEZAPOSLENIM LICEM, ZAPOSLENIM KOJI RADI NEPUNO RADNO VREME – DO PUNOG RADNOG VREMENA I KORISNIKOM STAROSNE PENZIJE. Ugovor o privremenim i povremenim poslovima se NE MOŽE ZAKLjUČITI SA KORISNICIMA INVALIDSKE ILI PORODIČNE PENZIJE, LICIMA KOJA NEMAJU STATUS NEZAPOSLENIH LICA (NPR. PREDUZETNICIMA) ILI ZAPOSLENIMA KOJI RADE PUNO VREME. Saglasno odredbama člana 199. Zakona o radu, UGOVOR O DELU RADI OBAVLjANjA ODREĐENIH POSLOVA, POSLODAVAC MOŽE ZAKLjUČITI SA SVAKIM FIZIČKIM LICEM ( NEZAPOSLENIM, PENZIONEROM, STUDENTOM, ZAPOSLNIM KOD DRUGOG POSLODAVCA, ILI LICEM KOJE JE U RADNOM ODNOSU KOD POSLODAVCA) POD USLOVOM DA JE REČ O POSLOVIMA KOJI SU VAN DELATNOSTI POSLODAVCA I DA SU U PITANjU POSLOVI KOJI IMAJU ZA PREDMET SAMOSTALNU IZRADU ILI OPRAVKU ODREĐENE STVARI, SAMOSTALNO IZVRŠENjE ODREĐENOG FIZIČKOG ILI INTELEKTUALNOG OSLA. Ugovor o delu se može zaključiti i sa licem koje obavlja umetničku ili drugu delatnost u oblasti kulture. Međutim, da bi se ovaj ugovor zaključio, mora biti u saglasnosti sa posebnim kolektivnim ugovorom za lica koja samostalno obavljaju delatnost u oblasti umetnosti i kulture, ako je takav kolektivni ugovor zaključen. Ugovor o dopunskom radu daje MOGUĆNOST DA ZAPOSLENI U RADNOM ODNOSU SA PUNIM RADNIM VREMENOM RADI, UZ NAKNADU, KOD JOŠ JEDNOG OSLODAVCA, ali bez radnog odnosa i najviše do trećine punog radnog vremena. Ovim ugovorom utvrđuje se i pravo na novčanu naknadu, kao i druga prava i obaveze po osnovu rada, kako je propisano članom 202. Zakona. Dalje, da se ne bi dogodilo da državni službenik, radeći i za drugog poslodavca, dođe u situaciju da usled međusobne povezanosti tih poslova, za sebe ili drugo lice pribavi kakvu materijalnu ili drugu korist, a što bi moglo izazvati štetne posledice na državni organ u kome radi i društvenu zajednicu u celini, posebnim zakonskim odredbama su ustanovljena određena pravila koja imaju za cilj da eliminišu nastupanje takvih štetnih posledica. U cilju njihovog sprečavanja, odredbama čl. 26. i 27. Zakona o državnim službenicima („Sl. glasnik RS“, br. 79/2005,81/2005 – ispr., 83/2005 – ispr., 64/2007, 67/2007 – ispr., 116/2008 i 104/2009), predviđen je sledeći način kontrole nad, kako to navedeni zakon naziva – dodatnim radom državnih službenika: Državni službenik može, uz pismenu saglasnost rukovodioca, van radnog vremena da radi za drugog poslodavca ako dodatni rad nije zabranjen posebnim zakonom ili drugim propisom, ako ne stvara mogućnost sukoba interesa ili ne utiče na nepristrasnost rada državnog službenika. Saglasnost rukovodioca nije potrebna za dodatni naučnoistraživački rad, objavljivanje autorskih dela i rad u kulturno-umetničkim, humanitarnim, sportskim i sličnim udruženjima. Rukovodilac može zabraniti rad iz stava 2. ovog člana ako se njime onemogućava ili težava rad državnog službenika, šteti ugledu državnog organa, odnosno stvara mogućnost sukoba interesa ili utiče na nepristrasnost rada državnog službenika. Državni službenik dužan je da o svom dodatnom radu obavesti rukovodioca. Međutim, nespojivi poslovi i delatnosti sa policijskim poslovima predmet su odredaba člana 168. Zakona o policiji („Sl. glasnik RS“, br. 6/16). Prema tim odredbama, policijski službenici i drugi zaposleni u Ministarstvu unutrašnjih poslova ne mogu obavljati poslove kojima komercijalizuju znanja i veštine stečene u Ministarstvu, niti mogu obavljati samostalnu ili druge delatnosti, vršiti funkciju ili aktivnosti koje su nespojive sa službenim dužnostima, odnosno koje mogu izazvati sukob interesa ili uticati na nepristrasnost u radu.
Te poslove i delatnost – koji su nespojivi sa obavljanjem policijskih poslova – propisuje ministar unutrašnjih poslova. S tim u vezi, može se zakljućiti da se sa primenom nevedenog člana može otpočeti nakon dnošenja akta koji će definisati nespojive poslove i delatnost. Imajući u vidu navedeno, može se zaključiti da se policijski službenik može radno angažovati van radnog odnosa samo na osnovu odgovarajućeg ugovora, saglasno odredbama Zakona o radu, koji reguliše oblast rada van radnog odnosa, ali nakon donošenja akta iz člana 168. Zakona o policiji, kojim bi se definisali nespojivi poslovi i delatnosti, odnosno utvrdili poslovi i delatnosti koje policijski službenik može da obavlja van radovnog radnog vremena ostvarenog u Ministarstvu unutrašnjih poslova. Napominjemo, da policijski službenik za vreme udaljenja u određenom obimu ostaruje prava iz radnog odnosa, odnosno udaljeni policijski službenik je i dalje zaposlen u Ministarstvu unutrašnjih poslova, pa samim tim ne postoji mogućnost radnog angažovanja van radnog odnosa suprotno članu 168. Zakona o policiji.