Pravilnik o načinu ponašanja i ličnom izgledu policijskih službenika i drugih zaposlenih u MUP-u

P R A V I L N I K

o načinu ponašanja i ličnom izgledu policijskih službenika i drugih zaposlenih u Ministarstvu unutrašnjih poslova „Službeni glasnik RS“, broj 13 od 14.2.2018.

I. UVODNA ODREDBA
Član 1.

Ovim pravilnikom uređuje se način ponašanja i lični izgled policijskih službenika i drugih zaposlenih u Ministarstvu unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: Ministarstvo).

II. OPŠTE ODREDBE O PONAŠANJU POLICIJSKIH SLUŽBENIKA I DRUGIH ZAPOSLENIH
Član 2.

Policijski službenici i drugi zaposleni dužni su da se na radu i van rada ponašaju tako da ne štete ugledu Ministarstva i ugledu drugih policijskih službenika i zaposlenih u Ministarstvu.

Član 3.

Pored dužnosti i ovlašćenja propisanih zakonom, propisima donetim na osnovu zakona i Kodeksom policijske etike, policijski službenici i drugi zaposleni u Ministarstvu dužni su da: 1) u službenim odnosima sa građanima budu pristojni, nepristrasni, objektivni, odmereni i odlučni; 2) sa dužnom pažnjom pružaju pomoć građanima; 3) u svakoj prilici čuvaju lični ugled i ugled Ministarstva; 4) iskazuju međusobno poštovanje časti i ugleda, razvijaju i učvršćuju dobre međuljudske odnose, saradnju i pozitivnu radnu atmosferu; 5) poštuju i sa uvažavanjem se obraćaju starijem po zvanju, činu i starešinstvu uz iskazivanje poštovanja hijerarhijske strukture u Ministarstvu.

Član 4.

Rukovodioci i starešine dužni su da ličnim izgledom, zalaganjem i radom daju primer drugim policijskim službenicima i zaposlenima, a posebno da: 1) poštuju dostojanstvo, čast i ugled policijskih službenika i drugih zaposlenih i omogućuju im ostvarivanje njihovih prava; 2) ulažu svoje sposobnosti, znanje i iskustvo radi izvršavanja postavljenih zadataka; 3) se staraju o disciplini policijskih službenika i drugih zaposlenih; 4) stvaraju uslove i pozitivnu radnu atmosferu tako da se u toku rada izrazi radna sposobnost svakog policijskog službenika i zaposlenog.

Član 5.

Policijskim službenicima i drugim zaposleni na radu i van rada nije dozvoljeno da: 1) primaju novčane nagrade i poklone od drugih organa, organizacija ili pojedinaca, osim u slučajevima kada je davanje takve vrste nagrade propisano zakonom ili propisom donetim na osnovu zakona; 2) privatni interes stave ispred javnog interesa; 3) se pridružuju i učlanjuju u organizacije i udruženja čiji bi ciljevi ili svrha nepovoljno uticali na izvršavanje službenih dužnosti, disciplinu ili ponašanje; 4) konzumiraju opojne droge i druge psihoaktivne supstance; 5) dolaze na rad pod uticajem alkohola, i konzumiraju alkohol dok su u uniformi.

Član 6.

Radi uspešnog izvršavanja poslova radnog mesta, policijski službenici i drugi zaposleni dužni su da razvijaju i neguju kolegijalne i profesionalne odnose koji se ogledaju u međusobnom poverenju, poštovanju, razumevanju i pomaganju, a naročito da u vršenju službene dužnosti priteknu u pomoć drugim policijskim službenicima ili zaposlenima koji se nađe u situaciji u kojoj im je pomoć potrebna. Međusobni odnosi policijskih službenika i drugih zaposlenih ne smeju da štete uspešnom izvršavanju poslova radnog mesta i službenih zadataka. Policijski službenici i drugi zaposleni razgovaraju glasom normalne jačine, bez povišenih tonova, tako da se ne vređa ničije dostojanstvo.

III. POSEBNE ODREDBE O PONAŠANJU POLICIJSKIH SLUŽBENIKA
Oslovljavanje, pozdravljanje, obraćanje i predstavljanje
Član 7.

Policijski službenici se međusobno oslovljavaju sa „Gospodine/Gospođo”, dodajući funkciju, čin ili zvanje. Svakom starijem po funkciji, činu ili zvanju, policijski službenik obraća se uz persiranje (sa „Vi”). Svakog građanina, policijski službenik oslovljava sa „Gospodine/Gospođo” i obraća mu se uz persiranje (sa „Vi”). Vojna lica u uniformi mogu se oslovljavati po činu koji imaju, ili samo sa „Gospodine/Gospođo”. Stariji policijski službenik, može da oslovi mlađeg samo po imenu, prezimenu ili po činu/zvanju, obraćajući mu se uz persiranje (sa „Vi”). Na poziv starijeg, policijski službenik odgovara sa „Izvolite gospodine/gospođo”, dodajući funkciju, čin ili zvanje, ako je posredno pozvan sa „Gospodine/Gospođo, dodajući funkciju, čin ili zvanje, javljam se po Vašem naređenju/nalogu”, ako je upućen od strane drugog policijskog službenika sa „Gospodine/Gospođo, dodajući funkciju, čin ili zvanje, javljam se po naređenju/nalogu, dodajući funkciju, čin ili zvanje lica po čijem naređenju/nalogu se javlja”.

Član 8.

Policijski službenici koji se ne poznaju, predstavljaju se jedan drugome, saopštavanjem imena, prezimena, naziva radnog mesta i organizacione jedinice u kojoj rade. Prvi se predstavlja policijski službenik koji je mlađi po činu/zvanju ili funkciji. Mlađi pruža ruku da bi se rukovao sa starijim tek kad to učini stariji policijski službenik. Predstavljanje se uvek vrši u stojećem stavu, oni koji su do tada sedeli, ustaju, osim u slučajevima kada je to neizvodljivo.

Član 9.

Kada je potrebno da se policijski službenik obrati drugom policijskom službeniku koji se nalazi zajedno sa starijim policijskim službenikom, prethodno će zamoliti starijeg da mu to odobri sa „Gospodine/Gospođo, dodajući funkciju, čin ili zvanje, dozvolite mi da se obratim, dodajući funkciju, čin ili zvanje licu kome treba da se obrati”. Kada se policijski službenik pridružuje grupi policijskih službenika, predstavlja se najstarijem među njima.

Član 10.

Policijski službenici se međusobno pozdravljaju i otpozdravljaju, uobičajenim građanskim pozdravom u odnosu na doba dana. Mlađi policijski službenik pozdravlja starijeg, a stariji mu otpozdravlja, u svim prilikama kada se susreću ili kada dolaze u neposredni kontakt. Ako su policijski službenici istog položaja (funkcije), čina ili zvanja, pozdravljaju se uzajamno i istovremeno. Uniformisani policijski službenici pozdravljaju i otpozdravljaju, na način propisan strojevim pravilima policije. Ponašanje policijskih službenika u kancelarijama i drugim službenim prostorijama

Član 11.

Kad policijski službenik treba da uđe u kancelariju starijeg policijskog službenika, prijavljuje se određenom zaposlenom (tehničkom sekretaru, dežurnom i sl.), a gde takvog zaposlenog nema, kuca na vrata i ulazi po dobijenom odobrenju. Kad policijski službenik uđe u kancelariju starijeg pozdravlja čim uđe i zatvara vrata, a kad se završi razgovor, iz kancelarije izlazi po odobrenju starijeg.

Član 12.

Kad stariji policijski službenik uđe u kancelariju mlađeg, mlađi ustaje i pozdravlja ga. Kad stariji policijski službenik izlazi iz kancelarije mlađi ustaje i stoji dok stariji ne napusti kancelariju. Policijski službenici koji rade u istoj kancelariji pozdravljaju se u toku radnog vremena samo pri dolasku na rad i pri odlasku sa rada. U kancelarijama i drugim prostorijama u kojima rade zajedno stariji i mlađi policijski službenici, mlađi se mogu starijima obraćati sedeći. Policijski službenici, stariji i mlađi, koji se za vreme rada susreću više puta pozdravljaju se, po pravilu, samo prilikom prvog susreta i pri odlasku sa rada.

Član 13.

Na službenom sastanku koji se održava u zatvorenoj prostoriji, rukovodioca koji rukovodi sastankom svi učesnici pozdravljaju ustajanjem, na početku i na kraju sastanka, kad izlazi iz prostorije. Ukoliko se sastanak održava napolju, najstariji policijski službenik postrojava ostale i predaje raport rukovodiocu koji rukovodi sastankom, ako se drukčije ne naredi. U prostorijama i prostorima gde se obavlja nastava, obuka, bojevo gađanje ili u trpezarijama, radionicama, dežurnim službama i drugim radnim prostorijama gde bi prekidom rada moglo dođi do prouzrokovanja štetnih posledica, kada u njih ulazi rukovodilac ili stariji, odgovorni policijski službenik u prostoriji ga pozdravlja i po potrebi predaje raport, dok ostali policijski službenici ne ustaju i ne prekidaju rad.

Kretanje policijskih službenika u grupi
Član 14.

U društvu sa starijim, mlađi policijski službenik ide sa leve strane. Ako zajedno idu tri policijska službenika, najstariji se nalazi u sredini, drugi po starešinstvu se kreće sa njegove desne strane i najmlađi sa njegove leve strane. Po istom principu, policijski službenici se kreću i kada idu u grupi više od tri.

Smotra
Član 15.

Smotrom se, po pravilu, ostvaruje uvid u: 1) lični izgled policijskih službenika, nošenje, održavanje i čuvanje uniforme, opreme i drugih sredstava na ličnom zaduženju policijskih službenika; 2) stanje oružja, municije, opreme i drugih tehničkih sredstava organizacione jedinice; 3) stanje unutrašnjeg reda i higijene u službenim prostorijama; 4) stanje službenih pasa i konja, njihovog fizičkog izgleda, stanje hrane, ispravnosti i čistoće opreme i objekata smeštaja. Prilikom smotre, policijski službenici treba da budu obrijani, uredno potšišani, a uniforma policijskih službenika čista, ispeglana i odgovarajuće veličine. Oružje, municija, oprema i druga sredstva na ličnom zaduženju treba da budu u skladu sa propisanim načinom čuvanja i održavanja. Rukovodilac koji vrši smotru ili policijski službenik koga on odredi, ukazuje na uočene nedostatke i nepravilnosti i naređuje da se otklone odmah ili do roka koji odredi.

Raport
Član 16.

Dežurni policijski službenik rukovodiocu organizacione jedinice, po pravilu raport predaje na početku radnog vremena, a ostalim rukovodiocima u organizacionoj jedinici samo kada je rukovodilac organizacione jedinice odsutan.

Član 17.

Rukovodilac organizacione jedinice ili uniformisani policijski službenik koga on ovlasti, kada je planiran ili najavljen dolazak, dužan je da preda raport: 1) ministru unutrašnjih poslova; 2) državnom sekretaru Ministarstva; 3) direktoru policije, zameniku ili pomoćniku direktora policije; 4) načelniku ili komandantu organizacione jedinice u sedištu Direkcije policije 5) načelniku policijske uprave.

Kada dolazak rukovodilaca iz stava 1. ovog člana, nije planiran ili najavljen, raport predaje dežurni policijski službenik.
Član 18.

Raport se, po pravilu, predaje pri ulasku u službene prostorije organizacione jedinice, ako je isključena mogućnost da se sa sadržajem raporta upoznaju nepozvana lica. U protivnom, raport se predaje po ulasku u službene prostorije organizacione jedinice. Kada je jedinica policije postrojena za doček, pozdravljanje jedinicom i predaja raporta vrši se po propisanom pravilu policije.

Proslave, svečanosti, žalosti i sahrane
Član 19.

U svečanim prilikama policijski službenici koji učestvuju u proslavama i svečanostima nose svečanu uniformu.

Član 20.

Policijski službenik koji izgubi život pri obavljanju ili povodom obavljanja policijskih poslova i zadataka, sahraniće se sa pogrebnim počastima, ako to želi njegova porodica. O sahrani policijskog službenika stara se rukovodilac organizacione jedinice ili policijski službenik koga on odredi, u dogovoru sa porodicom. U ime organizacione jedinice od pokojnika se oprašta policijski službenik koga odredi rukovodilac organizacione jedinice. Za sahranu policijskog službenika, po pravilu, određuje se: 1) počasna jedinica policije; 2) počasna pratnja; 3) pogrebna kola ili lafet; 4) određeni broj policijskih službenika za nošenje nadgrobnog znaka, odlikovanja, venaca i iznošenje kovčega; 5) orkestar policije. Rukovodilac organizacione jedinice, odnosno rukovodilac počasne jedinice policije u toku sahrane, stara se da odavanje pogrebnih počasti ne remeti obavljanje religioznih obreda.

Član 21.

Počasna jedinica policije, koju čini 10 do 30 policijskih službenika, na pogrebu ide peške. Broj policijskih službenika u počasnoj jedinica određuje rukovodilac organizacione jedinice. U određeno vreme počasna jedinica i orkestar se postrojavaju okrenuti prema zgradi u kojoj se nalazi kovčeg sa posmrtnim ostacima. Pogrebna kola ili lafet sa počasnom pratnjom postavlja se kod ulaza u zgradu. Prilikom iznošenja kovčega, rukovodilac počasne jedinice policije komanduje „mirno” i „pozdrav”, a muzika svira odgovarajuću/prigodnu kompoziciju. Za vreme intoniranja odgovarajuće/prigodne kompozicije, uniformisani policijski službenici koji se nalaze van stroja pozdravljaju rukom. Odgovarajuća/prigodna kompozicija se intonira sve dok se kovčeg ne stavi na pogrebna kola ili lafet, a nakon toga rukovodilac počasne jedinice daje znak orkestru da prekine sviranje i komanduje „mirno”. Ako je predviđeno da se na tom mestu održi oproštajni govor, pogrebna povorka se obrazuje i kreće kad se govor završi. Ako se vrši kremacija, pogrebne počasti se mogu odati pre ili posle kremacije u dogovoru sa porodicom pokojnika.

Član 22.

Raspored policijskih službenika u pogrebnoj povorci određuje rukovodilac počasne jedinice policije u dogovoru sa porodicom pokojnika. Do groblja, odnosno do mesta gde će se pokojnik sahraniti, pogrebna povorka se kreće laganim korakom, a orkestar svira odgovarajuću/prigodnu kompoziciju.

Član 23.

Kad pogrebna povorka stigne na mesto sahrane, počasna jedinica i orkestar se postrojavaju okrenuti prema grobnom mestu. Ako je groblje nepodesno za kretanje i postrojavanje, počasna jedinica i orkestar policije se mogu zaustaviti i postrojiti na pogodnom mestu koje nije mnogo udaljeno od grobnog mesta. Pre spuštanja kovčega u grob počasna jedinica ispaljuje tri plotuna sa manevarskom municijom, posle toga rukovodilac počasne jedinice policije komanduje „pozdrav”, a orkestar intonira odgovarajuću/prigodnu kompoziciju.

Član 24.

U dogovoru sa porodicom, ako to porodica želi, zastava Republike Srbije polaže se na odar, tako što se njome pokriva kovčeg po dužini, i to tako da se gornje polje zastave nalazi s leve strane, spreda gledano. Nakon počasne paljbe, dva policijska službenika iz počasne pratnje skidaju zastavu sa kovčega, savijaju je i predaju komandiru počasne jedinice, a komandir porodici preminulog.

IV. LIČNI IZGLED POLICIJSKIH SLUŽBENIKA I DRUGIH ZAPOSLENIH
Član 25.

Zaposleni na radno mesto dolaze prikladno i uredno odeveni, primereno poslovima koje obavljaju. Svojim ličnim izgledom i načinom odevanja ne smeju narušavati ugled Ministarstva. Neprikladnom odećom smatraju se naročito: kratke pantalone, pocepan džins, džins sa upadljivim aplikacijama, odeća sa velikim dekolteom, bretelama, otvorima na leđima, stomaku i drugim delovima tela, neprimereno kratke suknje i haljine, suknje i haljine sa velikim šlicevima koji otkrivaju delove tela, providna odeća, odeća sa upadljivim aplikacijama, nepristojnim i provokativnim sadržajem, sportska odeća i papuče. Zaposlena može biti diskretno našminkana, sa primerenim nakitom. Zabranjeno je nošenje pirsinga i drugih neprikladnih modnih detalja na vidnim mestima. Nije dozvoljeno da tetovaže budu na vidljivim delovima tela, a ukoliko postoje treba da budu pokrivene odećom. Pravila iz stava 1–5. ovog člana ne primenjuju se u slučaju kada je to neophodno zbog operativnog rada na terenu.

Član 26.

Policijski službenici u statusu ovlašćenih službenih lica i pripadnici vatrogasno-spasilačkih jedinica koji policijske ili druge unutrašnje poslove obavljaju u uniformi (u daljem tekstu: uniformisani policijski službenici) dužni su da se pridržavaju propisa o nošenju uniforme. Uniforma mora biti uvek uredna, čista i ispeglana. Zabranjeno je prekrajanje i menjanje oblika delova uniforme, kombinovano nošenje uniforme i građanskog odela, kao i nošenje drugih oznaka osim propisanih. Prilikom obavljanja policijskih ili drugih unutrašnjih poslova na terenu, uniformisani policijski službenici ženskog pola, po pravilu, nosi pantalone. Prilikom obavljanja poslova iz stava 1. ovog člana, dozvoljen je drugačiji način odevanja o čemu odlučuje rukovodilac organizacione jedinice.

Član 27.

Uniformisani policijski službenik ne može da nosi bradu, a može da nosi brkove, koji ne smeju da prelaze visinu linije gornje usne. Ostali zaposleni koji policijske i druge unutrašnje poslove obavljaju u građanskom odelu, mogu nositi brkove i bradu u prirodnoj boji. Brkovi i brada, ako se nose, moraju biti uređeni i čisti i takve veličine dlake da ne izazivaju veliku pažnju, odnosno da ne izlaze van volumena lica. Dugačke brade nisu primerene. Uniformisani policijski službenik dužan je da održava kosu urednom, tako da kosa ne pokriva ušnu školjku i ne pada na kragnu, kao i da zulufi ne prelaze početak resice ušne školjke. Uniformisani policijski službenici ženskog pola dužni su da vode računa da im kosa ne pada preko ramena. Duža kosa vezuje se prikladnom gumicom i pričvršćuje šnalom neupadljivih boja i oblika. Šiške ne smeju da vire ispod oboda šešira ili kačketa. Ukoliko se policijski službenici i drugi zaposleni farbaju, kosa, brkovi i brada moraju da budu u prirodnim nijansama boja. Uniformisani policijski službenici i drugi zaposleni ne mogu da imaju dugačke nokte, ni nokte obojene različitim i fluorescentnim bojama.

Član 28.

Uniformisani policijski službenik ne može da nosi vidljivo istaknute narukvice, ogrlice ili lančiće, osim jednog prstena, odnosno burme na ruci. Uniformisani policijski službenik ne može da nosi minđuše. Uniformisani policijski službenici ženskog pola ne mogu da nose više od jednog para minđuša, neupadljivog oblika, boje i veličine.

Član 29.

Uniformisani policijski službenik na javnom mestu u uniformi, može da nosi rokovnik ili notes, tašnu, manji kofer ili paket, a sportske rekvizite u odgovarajućim futrolama i rančevima, bez upadljivih amblema i aplikacija, čije je boja prilagođena boji uniforme. Na javnom mestu, uniformisani policijski službenik ne može da nosi naočare za sunce upadljivih boja i oblika, uređaje sa slušalicama za reprodukciju zvuka i slike, osim uređaja za razgovor mobilnim telefonom slobodnih ruku, kao i razne kese, džakove, veće pakete i druge predmete, osim kada je to potrebno radi vršenja policijskih i drugih unutrašnjih poslova. Prilikom neposrednog kontakta sa građanima, ukoliko policijski službenik i drugi zaposleni nosi naočare za sunce, iste skida, osim ako se ne radi o naočarama za sunce sa dioptrijom.

Član 30.

Zaposleni koji policijske i druge unutrašnje poslove obavlja u javnosti, ne sme da puši i da komunicira sa građanima sa cigaretom u ruci ili ustima. Ukoliko zaposleni puši, izabraće prikladan trenutak i mesto gde nije upadljiv i uočljiv građanima, uz poštovanje odredbi zakona kojim se uređuje upotreba duvanskih proizvoda. Zaposleni iz stava 1. ovog člana, posebno uniformisani policijski službenik, dužan je da prilikom konzumiranja hrane i bezalkoholnog pića vodi računa da to obavlja diskretno i u vreme pauze, na predviđenom mestu ili mestu koje nije previše izloženo javnosti. Za vreme komunikacije sa građanima, policijski službenik i drugi zaposleni ne sme da žvaće žvakaću gumu.

V. ZAVRŠNA ODREDBA
Član 31

. Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije”.